Pamuk çeşit tescil denemelerinde genotip x çevre interaksiyonu ve stabilite analizi

Abstract

Islah programlarında üzerinde durulması gereken bir konu; tescile aday genotipin veya tescilli çeşidin değişik çevre koşullarında verim ve kalite düzeyindeki değişiminin belirlenmesidir. Bir çeşidin kalitesini tam olarak belirlemek ve diğer çeşitlerle karşılaştırmak için, o çeşidin birden fazla yıl ve/veya çevrelerde denemeye alınması gerekmektedir. Birden fazla çeşit farklı çevrelerde denemeye alınıp karşılaştırıldığında, verim ve kalite kriterlerinin sıralanmasında her çevrede farklılıklar görülmektedir. Bir genotip, geniş bir çevre serisi içinde iyi bir performans gösteriyorsa stabildir. Bu çalışmada 14 çeşit adayı ve 6 standart çeşitten oluşan 20 farklı pamuk genotipi, genotip x çevre interaksiyonu ve stabilite durumlarım tespit etmek amacıyla, Ege bölgesinin 4 farklı lokasyonunda denemeye alınmıştır. Denemeler tesadüf blokları deneme deseninde ve 4 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Araştırmada, kütlü pamuk verimi, çırçır randımanı, erkencilik, lif uzunluğu, lif inceliği ve lif mukavemeti için stabilite parametreleri, Eberhart and Russell (1966) regresyon modeli ile incelenmiştir. One subject to be considered in breeding programs is the evaluation of changes in yield and quality levels of candidate or registered varieties under varying environmental conditions. It is essential that one variety be studied in more than one year and location to determine fiber quality completely and to compare it with other cultivars. Varieties change in rank for yield and quality characters depending on locations tested. If a genotype shows good performance in a range of environments, it is considered as stable. 20 different cotton genotypes, consisting of 14 candidates and 6 common varieties, were taken to study at four different locations of Aegean Region to determine genotype by environment interaction and stability. Replicated Combined Block Design with four replications was used. In this study, stability parameters for seed-cotton yield, lint percentage, earliness, fiber length, fiber fineness and fiber strength, were evaluated by Eberthart and Russell Regression Model (1966).