Çocuk ve yetişkin prososyallik ölçeklerinin geçerlik güvenirlik çalışması ve çocuk ile anne - baba prososyal davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırma “Çocuk Prososyallik Ölçeği” ve “Yetişkin Prososyallik Ölçeği” ölçme araçlarının geçerlik güvenirlik çalışmasının yapılması ve okul öncesi eğitim kurumuna devam eden 60-72 aylık çocukların prososyal davranışları ile anne-babalarının prososyal davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Ayrıca, çocukların prososyal davranışlarının anne, baba, öğretmen değerlendirmeleri arasındaki ilişkinin incelenmesi ve çocukların prososyal davranışlarının farklı değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığının belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın evrenini, Aydın il merkezinde Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı bağımsız anaokullarında ve ilkokulların anasınıflarında eğitim görmekte olan 60-72 aylık çocuklar, anne-babaları ile öğretmenleri oluşturmuştur. Araştırma sonucunda; “Çocuk Prososyallik Ölçeği” ve “Yetişkin Prososyallik Ölçeği” geçerli ve güvenilir birer ölçme aracıdır. Anne ve baba prososyallik puanı ile çocuk prososyallik anne ve baba formu puanları arasında anlamlı bir ilişki gözlenmiştir. Çocuk prososyallik anne-baba ve öğretmen değerlendirmeleri arasında, anlamlı bir ilişki gözlenmiştir. Cinsiyet değişkenine ilişkin bulgularda; çocuk prososyallik öğretmen formu puanlarında, kızlar lehine anlamlı bir farklılık, kardeş sayısı değişkenine ilişkin bulgularda; çocuk prososyallik anne formu puanlarında anlamlı bir farklılık, anne yaş değişkenine ilişkin bulgularda; çocuk prososyallik anne ve baba formu puanlarında anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir.

This study aims to analyze validity and reliability the quantification instrument of “Child Prosocialness Scale” and “Adult Prosocialness Scale” and the relationship between the prosocial behaviors of the children between 60 and 72 months old who attend to a preschool and the prosocial behaviors of their parents. It also intends to analyze the relationship between the prosocial behaviors of these children based on the views of their teachers and mother-father and to determine whether the prosocial behaviors of the pre-school children change according to different variants. The participants consist of the children aged between 60 and 72 months old who attend to a kindergarten or a primary school of the Turkish Ministry of Education in the province of Aydın, Turkey and the parents and teachers of these children. As a result of research, “Child Prosocialness Scale” and “Adult Prosocialness Scale” are validity and reliability. The relationship between the behaviors of the pre-school children and their mother-father show meaningful relationship between the prosocialness score of the child of the mother and father form by parents score. Between mother, father and teacher form of the children prosocialness score show a meaningful relationship. The findings depending on the sex variant show a meaningful difference on the behalf of the girls according to the teacher form of the children prosocialness score. The same result is also observed when it comes to the variant related to the number of siblings in the mother form of the child prosocialness score and to the findings related to the differences between the ages of the mothers according to the mother-father form of the child prosocialness score.