Davranışsal iktisat perspektifinden enerji ve çevre sorunlarının değerlendirilmesi

Abstract

İktisadın temel sorunu olan karar verme sürecinin açıklanması için çeşitli teoriler geliştirilir. Teorilere konu olan rasyonel insanın davranışlarının katı varsayımlarla sınırlanması temel sorun olan karar verme sürecinin gerçekçi olarak ortaya konulamaması anlamına gelmektedir. Neoklasik iktisadın varsayımlarının insani yapının bilişsel ve algısal bileşenleri dikkate alınarak rahatlatılması bu sürecin gerçekçiliğini artırarak açıklama gücünü yükseltecektir. Enerji ve çevre açısından asimetrik bilgi ve çevresel problemler standart iktisadi analizde piyasa başarısızlığı olarak ele alınmaktadır. Ancak bu analizlerde çözüme yönelik önerilen parasal faktörler yanında insani davranışlara yön veren, parasal olmayan faktörlerin de dikkate alınması enerji tasarrufu ve enerji verimliliği sağlanması ve politik çıkarımların etkin ve etkili olması açısından önemlidir. Enerji ve çevre sorunları konusunda etkin ve etkili politika önerilerinde bulunulması hanehalklarının bilişsel eğilimleri ve algılarının dikkate alınması ile mümkündür. Bu çalışmada enerji ve çevre sorunları ortaya konulup yenilenebilir enerjiye geçişin önemi vurgulanarak bu sorunların çözümü için davranışsal iktisat literatüründe yer alan politik çıkarımlar araştırılacaktır.

Various theories are developed to explain the decision-making process which is the main problem of economics. Limiting the behaviours of rational man subject to theories, with strict assumptions means that the decision-making process which is the main problem could not be presented realistically. Relieving of the assumptions in Neoclassical economics through considering the cognitive and perceptive components of the human psych, will increase the explanatory power of this process, by enhancing its realism. Assymetrical information in the sense of energy and environment, and environmental problems are dealt as market failure in the standart economical analysis. However, in these analyses, beside the suggested monetary factors which are solution-oriented, also considering the non-monetary factors directing the human behaviours are vital in terms of energy conservation and energy efficiency, and efficiency and effectiveness of policy outcomes. Advising efficient and effective policy implications on energy and environmental problems it is possible by considering the cognitive bias and perceptions. In this study, while emphasizing the importance of transition to renewable energy, energy and environmental problems will be presented and the policy implications in the behavioural economics' literature will be explored to find solutions for these problems.