Heváyì'nin Diván-ı Hicv-i Gazeliyyát-ı Nábì eseri ile Nábì'nin Diván'ının karşılaştırılması

Abstract

17.yy. Divan şiirinde Mahallîleşme akımının ortaya çıkarmış olduğu halk dili kullanımı çok yaygınlaşmıştı. Birinci sınıf şairler elinde sanata dönüşen halk dili kullanımı, ikinci sınıf şairler elinde şiir dilinin bayağılaşmasına sebep oldu. Nâbî ve Hevâyî arasındaki şairlik farkını ortaya çıkaran en önemli neden budur. Hevâyî'nin hezlleri onun şiir dilini ne kadar basitleştirdiğinin da bir kanıtıdır. Bu çalışmadaki amacımız, şiir dilinin 17.yy. da iki şair tarafından ne kadar farklı şekilde kullanıldığını ortaya koymaktır. Amacımıza ulaşmak için Hevâyî'nin Nâbî'nin gazellerine yazdığı tehzil yollu nazirelerini, bunların aralarında bulunan anlam farklılıklarını ve şairlerin hayata bakışlarını şiirlerini karşılaştırdık.

In 17. Century Classical poetry, the usage of folk speech revealed by local trend became widespread. The usage of folk speech which became an art in the first class poet's hands, caused banalization of poem speech in the second class poet's hands. This is the most important reason which revealed the poetry differences between Nâbî and Hevâyî. Hevâyî's hezls are prooves of banalization of poem language. Our aim in this study is to reveal how two poets used poem language differently. To reach our aim, we tried to determine comporising Hevâyî's analysis written in the nazire way to Nâbî's lyrics and meaning discrepancies and poets' point of view to the life.