Ekonomik entegrasyon ve büyüme: Türkiye ve seçilmiş bazı ülke grupları açısından çekim modeli analizi

Abstract

The main aim of this study is to the effects of economic integrations on economic growth and foreign trade. In this direction, the concept of economic integrations is explained and the reasons for how economic integrations have emerged are given. Also, the stages in economic integration and its effects are explained. Moreover, we give some examples of regional economic integrations. Trade analysis of integrations between member countries is made and the effects of globalization and integrations on the growth and foreign trade are mentioned. In addition, the tools used and the policies followed to support economic growth are explained. We also give the reasons why Turkey has given importance to regional policies with respect to foreign trade and growth in recent years. Turkey‟s regional integration efforts and the analysis of foreign trade between selected 9 countries are explained. Turkey‟s trade gains from economic integration are mentioned. We analyse the trade between Turkey and some selected developed countries and Middle- Eastern counties by using OLS Estimation Method. Gravity Theory is used for the aim of the study. The effects of variables used for estimation on Turkish foreign trade and on Turkey‟s economic growth are analysed.

Bu çalışmada, ekonomik entegrasyonların büyüme ve dış ticaret üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Bu doğrultuda, ekonomik entegrasyon kavramı açıklanmış, ekonomik entegrasyonların oluşma sebepleri ve etkilerinin neler olduğu ve aşamalarından bahsedilmiş, bölgesel ekonomik entegrasyon örnekleri verilmiştir. Entegrasyonların üye ülkeler arası ticaret analizleri yapılmış, küreselleşmenin ve entegrasyonların büyümeye ve dış ticarete etkilerinden bahsedilmiş ülkeler arası analizlere yer verilmiş, büyümenin desteklenmesi için yürütülen araç ve politikalardan bahsedilmiştir. Türkiye‟nin son dönemlerde dış ticaret ve büyüme açısından bölgesel çalışmalara neden ağırlık verdiği konusuna değinilmiş; Türkiye‟nin bölgesel ekonomik entegrasyon çalışmaları ve 9 Orta Doğu ülkesi arasındaki dış ticaret analizleri yapılmış ve Türkiye‟nin bölgesel entegrasyondan elde ettiği kazançlara yer verilmiştir. Çalışmanın amacı doğrultusunda, Türkiye ve seçilmiş bazı gelişmiş ülkeler ve Ortadoğu ülkeleri arasındaki ticaret En Küçük Kareler Yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Bu analiz için “Çekim Teorisi”nden yararlanılmıştır. Çalışmada tahmin için kullanılan değişkenlerin Türkiye‟nin dış ticaretindeki ve GSYH büyüklüğü üzerindeki etkisi analiz edilmiştir.