Aydın'ın üç çerkez yerleşiminde etnik kimlik araştırması

Abstract

İnsanlık tarihinin var olmasından bu yana süregelen göç olgusu, toplumsal değişmelerin ve kültürel etkileşimin en önemli unsurlarından bir tanesi olarak karşımıza çıkmaktadır. Osmanlı’dan bu yana Anadolu toprakları birçok ülkeden göç alan bir ülke konumuna gelmiştir. 1864 Kafkas Sürgünü ile birlikte Kafkaslardan Osmanlı’ya göç etmek zorunda kalan Çerkezler, bugün hala Türkiye’deki etnik çeşitliliğin önemli bir kısmını oluşturmaktadır. Türkiye’ye 1800’lü yıllardan itibaren çeşitli aralıklarla göç eden Çerkezler, birçok kaynakta Türkümsü Yabancılar olarak tanımlanmaktadır. Osmanlı döneminden Cumhuriyet’e kadar verilen kurtuluş mücadelelerinde Türklerle beraber mücadele veren Çerkezlerin hem Anadolu topraklarına hem de milli mücadeleye verdikleri destek tarih kaynaklarında yer almıştır. Günümüzde ise “etnik grupların” kimlik arayışları gerek toplumsal gerekse siyasal platformda gündemin en tartışılır konularından bir tanesi haline gelmiştir. Böyle bir durumda Çerkezlerin nasıl bir kimlik formu oluşturdukları bir diğer merak edilen konu olmuştur. Alan çalışması sonucunda Çerkezlerin “etnik kimlik algısı”, yaşadıkları bölgede ve diğer etnik gruplar içerisinde kendilerini daha çok “Çerkezim” ifadesini kullanarak tanımladıklarını göstermektedir. Kültürel ve dilsel farklılıklarına rağmen Çerkezler, Türk toplumuna entegre olma noktasında fazla bir güçlük yaşamamaktadırlar. Çerkezlerin Türklerle uzun yıllardır bir arada yaşamaları ve ortak bir tarihi paylaşıyor olmaları, sığındıkları toprakları kendi vatanları olarak kabul etmelerinin önemli gerekçeler olduğunu söylemek mümkündür.

The phenoımenon of migration that continue throughout the human history, appears to be one of the most important factors of social change and cultural interaction. Anatolia has become a migration-receiving country from many countries since the Ottoman Empire. With the Caucasian exile in 1864, the Circassians who forced to migrate to the Ottoman Empire from the Caucasus are today still an important part of the ethnic diversity in Turkey. Circassians who immigrate to Turkey at various intervals since the 1800s are defined as "aliens as if Turkish " in many sources. Circassians who fought with Turks in the liberation struggle from the Ottoman period until the republic period and their support to the Anatolia took place in historical sources. Today, the search for identity of "ethnic groups" has become one of the most discussed topics on the agenda of societal and political platforms. In such a case, the issue of how Circassian create to a form of identification has been a important topic. As a result of field work, it can be said that Circassians defined themselves by using the statement of “I’m Circassian” in the territory they live with other etnihc groups. Circassians, despite their cultural and linguistic differences, don’t have any difficulty in the integration of the Turkish community. Living together for many years and having a sharing history with Turks are the major reasons why Circassians recognized the territory they took refuge as their homeland.