Çocuklarda normal elektrokardiyogram değerleri

Abstract

Elektrokardiyografi (EKG) kalp-damar sistemi hastalıklarında önemli bir tanı aracıdır. Çocuklarda normal elektrokardiyogram değerleri yaşa ve cinse göre belirgin değişiklikler göstermektedir. Bu nedenle çocukluk yaş grubunda normal değerlerin saptanması için birçok çalışma yapılmıştır. Günümüzde en yaygın kullanılan EKG değerleri Davignon ve arkadaşları tarafından 1980'de yayınlanan çalışmaya dayanmaktadır. Ancak cihazlardaki değişmelerle birlikte toplumların kendi normal değerlerini belirlemelerine ihtiyaç duyulmaktadır. Aydın ilinde 16 yaşını doldurmamış sağlıklı çocuklarda normal elektrokardiyogram değerlerinin belirlenmesinin amaçlandığı bu çalışma Mart 2008- Eylül 2008 tarihleri arasında Aydın il merkezinde yapıldı. 1305 olgudan kayıtlar alındı. Toplamda 142 olgu olmak üzere, kayıt kalitesinin kötü olması nedeniyle 120 olgu, ektopik atriyal ritm nedeniyle yedi olgu, ventriküler erken vuru nedeniyle beş olgu, atriyal erken vuru nedeniyle iki olgu, konjenital kalp hastalığı nedeniyle iki olgu çalışmaya alınmadı. Pediatrik kardiyoloji polikliniğine 13 olgu ileri değerlendirme için çağrıldı. Polikliniğe gelen dokuz olgunun biri aort kapak darlığı, biri Wolff-Parkinson-White sendromu tanısı konarak muayeneye gelmeyen dört olgu ile birlikte çalışmadan dışlandı. Çalışmaya dahil edilen 1163 çocuktan 562'si kız (%47,4), 601'i ise erkekti (%52,6). Çalışmamızdan elde edilen sonuçlar farklı ırklardan, farklı ülkelerden çalışmalarla ve Türkiye'den yapılan benzer çalışmalarla karşılaştırıldı. Sonuç olarak EKG değerlerindeki farklılıkların ırk yanında biyolojik değişkenlik ve prekordiyal elektrotların yerleştirilmesi ile kayıtların gözle kontrol edilmesi gibi bazı teknik özelliklerle ilişkili olabileceği düşünüldü.

Electrocardiography is an important diagnostic tool in the evaluation of the cardiovascular system diseases. The ECG values in childhood significantly varies with age and gender. For this reason, many studies have been performed to establish the normal values for the childhood period. The most frequently used normative ECG measurements rely on the study by Davignon et al. Published in 1980. With the changes in the electrocardiography machines, there is a need for the detection of normal values for all the societies. This study was carried out in Aydın among 0-16 year-old children during March-September 2008 to determine the normal values in healthy children. ECG records were collected randomly from 1305 patients in well child outpatient clinics, primary care units, nursery schools and primary schools. Totally 142 electrocardiograms were excluded (insufficient or noisy records (n=120), ectopic atrial rhythm (n=7), premature ventricular contraction (n=5), atrial premature contraction (n=2), congenital heart disease (n=2)). For further evaluation, 13 children with suspicious ECG's were recalled to the pediatric cardiology unit. Nine of them submitted to our outpatient clinics and two of them were excluded from the study (aortic valvular stenosis (n=1), Wolff-Parkinson-White syndrome (n=1)) besides the four missing patients. The remaining 1163 EGCs were included in the study. Of the children, 562 were female (47.4%) and 601 were male (52.6%). Our results were compared to other studies from different countries between different races and to similar studies from Turkey. It was concluded that the observed differences in various ECG parameters could be related to biological variability and some technical details such as precordial electrode placement and visual checking of the records besides race.