Aydın ilindeki soğuk depolama yapılarının mevcut durumunun belirlenmesi ve geliştirilmesi

Abstract

Bu araştırma Aydın ilinde meyve ve sebze depolamada kullanılan soğuk hava depolarına ilişkin genel ve yapısal özelliklerin tespit edilmesi amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla Aydın Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü'nden alınan veriler kullanılarak 20 adet soğuk hava deposu bulunduğu tespit edilmiştir. Bu işletmelerden araştırmaya katılan 19 adet soğuk hava deposunda inceleme yapılmıştır. Bu işletmelerin %58'inin özel şirketler, %42'sinin ise tarımsal kalkınma kooperatifleri tarafından işletildiği belirlenmiştir. İşletmelerin %32'sinde toplam depolama kapasitesinin 500 tonun altında, %37'sinde 500'1000 ton arasında ve %31'inde ise 1000 tonun üzerinde olduğu belirlenmiştir. Soğuk hava depolarında çelik taşıyıcı sistemin kullanımı %47 oranla birinci sırada gelirken bunu konvansiyonel betonarme (%32) ve prefabrik betonarme (%21) izlemektedir. PU panel işletmelerin %58'inde duvar yalıtım malzemesi, % 69'unda ise tavan yalıtım malzemesi olarak kullanılmıştır. İşletmelerin % 63'ünde döşeme yalıtım malzemesi olarak PU köpük ilk sırada gelmiştir. Soğuk hava depolarında özel şirketlerin kooperatiflere oranla daha modern yalıtım malzemeleri kullandığı tespit edilmiştir. Soğuk hava depolarının % 68'inin freon gazlı soğutma sistemini tercih ettiği belirlenmiştir. Yapılan analizlerde alt yapı ve donanım ile mülkiyet durumu arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. İşletme sahiplerine genel olarak karşılaştıkları teknik ve işletim problemleri sorulmuş ve işletmelerin tamamında elektrik giderlerinin yüksek ve devlet desteklerinin yetersiz olduğu ifade edilmiştir. Bunu, %42 oranla tasarım hatalarından kaynaklanan sorunlar ve kalifiye eleman sıkıntısı (%26) izlemiştir. Depolama öncesi ve sonrası ürün fiyatları incelendiğinde, ürün fiyatlarının yükseldiği ve depolamanın ekonomik yarar sağladığı saptanmıştır. Buna rağmen soğuk hava depolarının kapasite kullanım oranları açısından %79'unun %60 ve altında kapasite ile çalıştığı tespit edilmiştir. Bunun en önemli nedeninin ise yüksek elektrik giderleri ve buna bağlı maliyet artışı olduğu söylenebilir.

Aim of this study is to determine general and structural properties of cold storage structures which is use for fruit and vegetable storage in Aydın Province. For this purpose 20 cold storage firms were detected by data collected from Aydın provincial directorate of food, agriculture and livestock. This study was undertaken with 19 firms in Aydın province which shared their data. It was determined that 58% of these storages were operated by private companies and 42% were operated by rural development cooperatives. It was determined that in 32% of the enterprises total storage capacity was less than 500 tons, in 37% it was 500'1000 tons and in 31% it was over 1000 tons. While usage of steel structural system for cold storage structures is the most common system with 47%, conventional reinforced concrete (32%), and precast concrete (21%) are following that. In 58% of enterprises PU panel is used as wall insulation material, in 69% of enterprises PU panel is used as ceiling insulation material and in 63% of enterprises PU foam is used as flooring insulating material. It is determined that, cold storages which operated by private companies were better than storages which operated by rural development cooperatives in terms of preferred insulating materials. It is identified that, 68% of the cold storages were preferred cooling system with freon gas. Also statistically significant relationships between infrastructure and equipment with condition of the property were found. Technical and operational problems were discussed with the owners and all of the owners denote that electricity costs were very high and state supports were insufficient. Problems caused by designing faults were following that with the 42% and the shortage of qualified staff with 26%. When product prices before and after storage is examined, it is revealed that product prices are rising and storage provides economic benefits. Nevertheless, it is determined that 79% of storages worked with a capacity of less than 60%. High electricity costs and consequently increase of the operation cost could be the most important reason of that.