Doğal afetlerde Türk Silahlı Kuvvetleri'nin (TSK) etkin kullanımı: Kocaeli ve Van depremi örneği

Abstract

Türkiye büyük ölçüde ölüm, yaralanma ve mal kaybına yol açan doğal afetlerle sık sık karşılaşmıştır. Bu doğal tehlikeler arasında başta depremler olmak üzere, heyelanlar, su baskınları, kaya ve çığ düşmeleri, kuraklık ve önemli oranda zararlara yol açmıştır. Ormansızlaşma ve bitki örtüsünün tahribi sonucunda şiddetlenen toprak kayması doğal afet tehlike ve risklerini daha da artırmıştır. Son yüz yılın başlangıcından bu yana meydana gelen doğal afetler sonucunda 100.000'e yakın kişi hayatını kaybetmiş, 200.000'in üzerinde kişi ise ciddi oranda yaralanmıştır. Ayrıca bu afetler sonucunda 600.000'den fazla yapı yıkılmış veya ağır hasar görmüştür. 7269 Sayılı 'Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun' ve bunu değiştiren, ek getiren diğer kanunlar ve bunlara göre çıkarılan Yönetmelikler çerçevesinde kamu kuruluşları tarafından afet yönetimi faaliyetleri sürdürülmektedir. 7269 sayılı Kanuna dayanarak ülkemizde afet ile ilgili kurumların görev ve sorumlulukları ilgili kanun maddeleri ile düzenlenmiştir. Buna göre kamu kuruluşlarının görevleri: deprem, yangın, su baskını, yer kayması, kaya düşmesi, çığ ve benzeri afetlerden evvel ve sonra meskûn alanlarda alınacak tedbirlerle yapılacak yardımları tespit etmek ve bunların uygulamasını sağlamak, bu konularda ilgili bakanlıklar ve kamu kurum ve kuruluşlarıyla işbirliği yapmaktır. Afet yönetimi özet olarak, afetlerin önlenmesi ve zararlarının azaltılabilmesi için, afet öncesi ve afet sonrasında yapılması gereken teknik, idari ve yasal çalışmaları belirleyen ve uygulamaya aktaran, bir olayla karşılaşıldığında etkili bir uygulama yapabilmeyi sağlayan ve her olaydan elde edilen derslerin ışığında mevcut sistemi geliştiren bir yönetim biçimidir. Çalışmanın amacı kapsamlı bir afet yönetiminin her aşamasında çeşitli derecelerde sorumlulukları bulunan Türk Silahlı Kuvvetlerinin (TSK) afet öncesi, sırası ve sonrasında yapmış olduğu çalışmaları örnekleriyle anlatarak TSK'nın afet yönetimindeki yerinin daha iyi anlaşılmasını sağlamaktır. Hazırlanan bu tezle TSK'nın doğal afetlerdeki teşkilatı, doğal afetlere yönelik eğitimi ve teçhizatının nasıl olması gerektiği, TSK'nın doğal afetlerdeki faaliyet safhaları ile bu faaliyet safhalarına göre icra edeceği her türlü yardım harekâtının esasları konularında bundan sonra yapılacak planlama ve çalışmalara ışık tutması Kocaeli ve Van depremleri örnekleri altında amaçlanmıştır.

As the solution of natural disasters, Turkey has resulted in unacceptable loss of life, injuries and property damages. Earthquakes, floods, landslides, rock falls, drought, snow avalanches are leading natural hazards. Deforestation and attendant soil erosion exacerbates these hazard and risks. Since the beginning of the last century nearly about 100.000 people has lost their lives and a further 200.000 people have been injured due to natural disaster. The total number of heavily damaged or collapsed dwelling units is over around 600.000. Governmental bodies perform its responsibilities due to Disaster Law Number 7269 with later revisions and additional decrees. In addition the duties of the varieties and disasters are defined by laws. Due to laws and regulations the main responsibility of these public varieties is to define precautions and restriction for earthquake, landslide, rock fall, snow-avalanche, flood and etc. Before and after disaster occurs, and also maintain their implementation and make cooperative studies with relevant governmental and non-governmental bodies. Very basically disaster management covers technical, administrative and legal facilities, their implementation of effort in order to maintain disaster loss reduction both before and after disasters happen. The main scope of this study is to give examples to disaster management studies being performed at Turkish Armed Forces at all phases (pre, syn and post disaster activities) of this system. By doing this we aim to evaluate the role of TAF. In this study, it was aimed of explanation of TAF's preparations, educational studies, supplementary assessments in natural disasters and action areas with helping operations under exampled conclusions Kocaeli and Van earthquakes.