Aydın bölgesinde, birinci ve ikinci ürün mısırda (Zea mays) verim, verim öğeleri, fizyolojik ve diğer bazı özellikler arasındaki farklılıklar

Abstract

Çalısmanın amacı Aydın kosullarında yetistirilen birinci ve ikinci ürün mısır arasındaki farklılıkların belirlenmesidir. Tarla denemesi 2005 ve 2006 yıllarında AD.Ü. Ziraat Fakültesi Arastırma ve Üretim Çiftliğinde birinci ve ikinci ürün olarak tesadüf blokları deneme desenine göre 4 tekerrürlü yürütülmüstür. Farklı 2 melez mısır çesidi (PR31G98, 32K61) çalısmanın materyalini olusturmustur. Çalısmada mısırın 11 bitki büyüme ve gelisme dönemine (4, 8, 12 ve 16 yapraklı, tepe püskülü çıkarma, döllenme, blister, süt olum, hamur olum, dislenme, fizyolojik olum) ulasma tarihleri belirlenerek bu dönemlerin uzunlukları ve dönem içinde olusan sıcaklık değerleriyle hesaplanan büyüme derece gün (GDD) değerleri hesaplanmıstır. Ayrıca aynı dönemlerde dekara kuru madde miktarı ve 5 adet fizyoloji parametresi; yaprak alan indeksi (LAĐ), yaprak alanı oranı (LAR), net asimilasyon oranı (NAR), nisbi büyüme oranı (RGR), ürün büyüme oranı (CGR) bulunmustur. Tane verimi, bitki boyu, ilk koçan yüksekliği, koçan uzunluğu, koçanda tane sayısı ve bin tane ağırlığı değerleri ile kalite özelliklerinden tanede protein ve yağ oranı değerleri de saptanmıstır. Çalısma sonucunda mısırın birinci üründe ikinci üründen daha kısa sürede vejetasyon periyodunu tamamladığı saptanmıstır. Bu kısalmanın generatif dönemde olduğu gözlenmistir. Bitkinin büyüme ve gelisme dönemlerinde sıcaklığın doğrudan etkili olduğu GDD değerleriyle anlasılmıstır. Her iki çesidin birinci üründeki bitki boyu, ilk koçan yüksekliği, tane verimi, koçanda tane sayısı ve tanede yağ oranı değerlerinin ikinci üründen yüksek olduğu tespit edilmistir.

The purpose of this study was to detect the differences between the main and second crops corn product in Aydın. Field experiment were conducted at Adnan Menderes University Faculty of Agriculture Research and Production Farm during 2005-2006. The experiment was performed in a randomized plot design with 4 replicates. Experimental materials were two hybrid corn varieties (PR31G98, 32K61). In 11 terms of growth and development stages; V4, V8, V12, V16, teaseling, silking, blister, milking, dough, denting and physiological maturity dry matter production (kg/da) and 5 physiological parameters; leaf area index (LAI), leaf area ratio (LAR), net assimilation rate (NAR), crop growth rate (CGR), relative growth rate (RGR) were measured. In addition grain yield, plant height, height of first ear, ear length, number of kernels per ear and thousand grain weights, the grain protein and oil percentage were determinate. As a result of this study growth period of corn in the main crops had shorter than the second product. In this case it was observed the generative period. It was found out with GDD value that a growth and development phase of plant was directly affected by the heat. It was determined that plant height, height of first cob, grain yield, number of kernels per cob and grain oil content of both cultivars in the main crop condition were higher than that of the second crop condition.