Ters faz dağılımlı sıvı-sıvı mikroekstraksiyon yöntemi ile zeytinyağında bazı fenolik bileşiklerin zenginleştirilmesi ve sıvı kromatografi ile tayini

Abstract

Bu çalışmada, zeytinyağında bulunan sekoiridoit yapıdaki oleuropein, benzoik asit yapıdaki gallik asit, sinnamik asit yapıdaki kafeik asit, ferulik asit, p-kumarik asit ve fenolik alkollerden hidroksitirozol ve tirozol biyofenolik bileşiklerinin yüksek performanslı sıvı kromatografisi (HPLC) ile belirlenmesi öncesinde, zenginleştirilmesi için ters faz dağılımlı sıvı-sıvı mikroekstraksiyon (RP-DLLME) metodu geliştirilmiştir. Bu metot, sıvı-sıvı ekstraksiyon yönteminin minyatürize edilmiş hali olan ve üçlü bileşen çözücü sistemine (sulu ortam/ekstraksiyon çözgeni/dağıtıcı çözgen) dayanan dağılımlı sıvı-sıvı mikroekstraksiyon (DLLME) metodunun çözgen polaritesinin değiştirilmiş (çevrilmiş) halidir. RP-DLLME metodu, fenolik bileşiklerin yağ fazından tüpün dibinde oluşan mikrolitre hacim seviyelerindeki berrak sulu faza geçerek kromatografik kolona doğrudan enjekte edilip zenginleştirilmelerine olanak sağlamaktadır. Ekstraksiyon verimine etki edebilen parametrelerden olan pH, seyreltici cinsi, zeytinyağı-seyreltici hacim oranı, zeytinyağı hacmi, dağıtıcı çözgenin cinsi, dağıtıcı çözgenin hacmi, ekstraksiyon çözgeni olan suyun hacmi, tuz etkisi, santrifüj zamanı ve santrifüj hızı ile ilgili uygun çalışma koşulları belirlenmiştir. Bu koşullar; sırasıyla ortamın pH'sı 7, yağı seyreltmek amacıyla ilave edilen seyreltici cinsi hekzan, 1:1 hacim oranına sahip zeytinyağı-seyreltici oranı, zeytinyağı örnek hacmi 1 mL, ekstraksiyon çözgeni olan suyun hacmi 50 µL, dağıtıcı çözgen olan etil asetatın hacmi 100 µL olarak bulunmuştur. Bu koşullarda, fenolik bileşikler için geri kazanımlar %72,3-118,5, zenginleştirme faktörleri 14,4-17,1 aralığında değişiklik göstermiştir. Önerilen zenginleştirme metodu sızma ve riviera zeytinyağı örneklerine de uygulanmış ve biyofenolik bileşikler ppb seviyelerinde yeterli kromatografik çözünürlükle tayin edilmiştir.

In this study, a reversed phase dispersive liquid-liquid microextraction method (RP-DLLME) for the enrichment of natural biophenolic compounds of oleuropein, gallic acid, caffeic acid, ferulic acid, p-coumaric acid, hydroxytyrosol and tyrosol compunds in olive oil has been developed prior to their liquid chromatographic determinations. Ordinary (normal phase) DLLME is a miniaturized Liquid-liquid extraction and is based on a ternary component solvent system in which the extraction solvent and disperser solvent are rapidly injected into the aqueous sample by syringe. The RP-DLLME method overturns the solvent polarity in the ordinary DLLME and replaces the chlorinated toxic solvents with water. In this application of the RP-DLLME method to oil samples, the phenolic compounds are directly extracted into an aqueous micro-drop, which can be injected into a chromatograpy column without any further pretreatment. The parameters affecting extraction efficiency of the RP-DLLME method such as pH of water, type of diluter solvent, volume ratio between the olive oil sample and the diluter, volume of sample, type and volume of disperser solvent, volume of extraction solvent (water), salt effect, centrifugation time and centrifugation speed were investigated. Under the optimum extraction conditions (1.0 mL of sample volume, 1.0 mL of hexane as diluter solvent, 50 µL of water as extraction solvent, 100 µL of ethyl acetate as disperser solvent at pH:7) gave enrichment factor in the range of 14.4-17.1. Recoveries for the studied phenolic compounds were 72.3-118.5%. Proposed enrichment method was also applied to virgin olive oil and pure olive oil samples. Biophenolic compounds were detected at ppb levels with adequate chromatographic resolution.